De decembermaand is bij uitstek het moment om terug te blikken op het afgelopen jaar. En wat voor een jaar… De verruwing in de samenleving lijkt steeds meer door te zetten, en niet alleen in Nederland. In diverse landen is radicaal rechts aan de macht. Natuur en saamhorigheid lijken niet meer mee te doen. Om over het aanstaande presidentschap van Trump nog maar te zwijgen. Het is logisch dat dat ons allemaal moedeloos maakt.
Ook wat betreft ons eigen initiatief Hof van Weleert kunnen we stellen dat het een teleurstellend jaar was. De Provincie Limburg heeft in september definitief “nee” gezegd tegen onze beoogde locatie op de Haanheuvelweg. Dat waar we al jarenlang naar toe werken – een eigen locatie – lijkt nu ineens weer ver weg.
Maar een oeroude natuurwet zegt: dat wat je aandacht geeft, groeit. Dus: laat je niet meeslepen in allerlei zaken waar je toch geen grip op hebt. Negativiteit is juist gebaat bij aandacht! Het kan zich alleen maar vermeerderen als het wordt toegelaten in de hoofden en harten van mensen. Concentreer je op datgene waar je wel controle over hebt: je directe omgeving. Maak het mooier, groener, positiever. Plant nu een boom, haal tegels weg om ruimte te maken voor een tuin. Laten we alle ellende in het nieuwe jaar beantwoorden met miljoenen bloeiende blaadjes en bloemen.
Dat is dan ook wat we gaan doen. Te beginnen met een nieuw logo!
Hierin komt veel samen van waar we voor staan. Om onze overtuiging te vieren dat de natuur de basis is voor alles. Om ons eraan te herinneren dat er vele duizenden initiatieven zijn zoals de onze. Vaak gepaard met veel tegenwerking, maar met elke centimeter winnen we terrein. Deze beweging van meer (bio)diversiteit, meer sociale cohesie, meer duurzaamheid en minder hebzucht, is niet te stoppen. Stapje voor stapje.
Afgelopen zondag 1 december zijn we met z’n vijven naar Tiny Community Op de Bees te Schimmert gegaan. Dit is een duurzaam burgerparticipatie-inititatief.
We werden hartelijk verwelkomd door Nicole, Marcel en Maurien en later sloot ook Hannah zich nog bij ons aan. We mochten in verschillende huisjes binnenkijken. Er staat één Tiny House op wielen op het terrein. Hier wonen Louis en Annemieke. Verder zijn/worden het allemaal small houses op een schroef- of (gerecyclede) betonnen fundering. Deze zouden ook verplaatst kunnen worden, zij het wat moeilijker. Maar de bedoeling is natuurlijk dat ze daar nog heel lang blijven staan.
Bron: website op de bees
De bewoners hebben gekozen om ieder huisje te bouwen naar eigen wensen. Maurer United Architects uit Maastricht is verantwoordelijk voor de “stedelijke visie”, oftewel het ontwerp van het landschap en inpassing van de huisjes, alsmede het ontwerp van 4 woningen, waaronder die van Nicole.
Marcel heeft een vide in zijn huis en in de trap naar boven zijn heel vernuftig lades ingebouwd! Het huis is een Nur-Holz huis; een CLT constructie zonder lijm en metaal. De massieve houten balken zijn met elkaar verbonden door middel van dikke schroeven van beukenhout…heel bijzonder!
Maurien en Nicole hebben beide een gelijkvloers huisje. Het huis van Nicole is houtskeletbouw, geïsoleerd met 2 verschillende soorten minerale wol en van binnen afgewerkt met populieren multiplex. De oh’s en ah’s waren niet van de lucht…..wat een mooie ontwerpen! Ook waren de huisjes heel gezellig en vooral praktisch ingericht. We konden nu aan den lijve voelen dat een houten huis echt een veel aangenamer binnenklimaat heeft dan een stenen huis. En het zien van een project dat zoveel lijkt op het onze, maakt het voor ons ook gemakkelijker om ons voor te stellen hoe Hof van Weleert er uit zal gaan zien. Van de 11 small houses die er komen te staan, zijn er een aantal al gerealiseerd, de rest is nog in aanbouw. Binnenkort wordt er begonnen met de bouw van de laatste 2 huisjes. Een small house heeft een oppervlakte van 50-90 m2, in tegenstelling tot een Tiny house, dat een vloeroppervlak van maximaal 50 m2 heeft. Alle huisjes in dit project zijn max. 50 m2 groot en mogen daarbij nog een veranda hebben van 20 m2, wat het woongenot natuurlijk vergroot. Tevens komt er nog een gezamenlijk ontmoetingsgebouw (het BIJ-gebouw), een groentetuin, een voedselbosje en een vijver. Er is al een wadi gerealiseerd om het overtollige water langzaam in de grond te laten infiltreren. Het BIJ-gebouw (75 m2) is het educatieve hart en de centrale ontmoetingsplek. Op het dak komen zonnepanelen, er wordt regenwater opgevangen en in het gebouw komt een keuken en een gezamenlijke wasruimte.
Het project is niet off-grid. Er is een aansluiting op het riool, op de waterleiding en het elektriciteitsnet. Deze aansluiting op de NUTS-voorzieningen is betaald door de gemeente Beekdaelen, waar de grond vangepacht wordt. De pacht dekt de kosten van de aanleg. Er is een vergunning voor 10+10+10 jaar. Vanaf het begin zijn er goede contacten met de buurt. Dit is ook nodig, want dit maakt dat het project gedragen wordt.
We hebben zeer veel informatie gekregen over het voortraject en het bouwproces. Gemeente Beekdaelen heeft zelfs een ambtenaar als projectbegeleider aangewezen die de bewoners van Op de Bees begeleid heeft door alle regelgevingen en subsidie aanvragen.
Nadat we verschillende huisjes hadden bezocht, hebben we nog uitgebreid gekletst en koffie en thee gedronken in het huisje van Nicole. Het is fijn om met gelijkgestemden van gedachten te wisselen. En ook fijn om te horen dat zij er alle vertrouwen in hebben dat ons project ook van de grond gaat komen. We houden in ieder geval leuke en waardevolle contacten over aan dit bezoek.
Na afscheid genomen te hebben van de bewoners van Op de Bees zijn we gaan lunchen in Schimmert en hebben daarna nog heerlijk gewandeld in Ravensbosch.
Wij willen de bewoners van Op de Bees bedanken voor deze inspirerende en gezellige ochtend. Door deze gelijkgestemden kregen we alle vijf weer een positieve boost.
Elke eerste zondag van de maand komen wij met alle vaste, aspirant- en geïnteresseerde leden bij elkaar voor een Live-bijeenkomst. Meestal is dat in Weert, zeker als er nieuwe mensen zijn die willen komen kennismaken. Maar dit keer besluiten we er een inspiratiedag van te maken. Omdat ik later die middag in Nijmegen op de verjaardag van mijn dochters verwacht word, stelt iemand voor om te kijken of er daar in de buurt iets de moeite waard is om te bezoeken. En of daar iets is! Nijmegen is wat duurzame, groene en sociale initiatieven betreft echt the place to be!
Startpunt is De Broederij, waar het oogstfeest gevierd wordt. Burgemeester Hubert Bruls is net begonnen aan zijn openingswoordje als we de poort doorlopen. Het is een oude boerderij, die midden in een woonwijk ligt. Een levendige ontmoetingsplek waar kunst, creativiteit, spel en natuurbeleving centraal staan. Maar het belangrijkste is, dat dit buurthuis zorgt voor meer verbondenheid, iets dat wij ook een hele belangrijke factor vinden in ons eigen projectplan. Het buurthuis wordt draaiend gehouden door 4 ZZP-ers en trekt meer dan 300 bezoekers per week, inclusief schoolklassen. Er zijn tal van vaste, wekelijkse activiteiten: bewegen voor 65+, handwerkcafé, buurtsoep, KreAktief stofatelier, ontmoetingsactiviteiten voor jongeren en voor volwassenen, klets en koffie en een inspiratieochtend speciaal voor vrouwen. Ook worden er cursussen en workshops gegeven, zoals bijvoorbeeld yoga. Hiervoor is een hele mooie zaal op de bovenverdieping. Het hele gebouw is trouwens eenvoudig, maar heel gezellig ingericht. Behalve de grote zaal boven, is er een atelier, een huiskamer met aangrenzende bar, een atelier en een theekamer. Als ik in deze buurt zou wonen, zou ik hier zeker regelmatig te vinden zijn! We raken nog even in gesprek met een vastgoeddeskundige, die ons een paar waardevolle tips geeft om ons eigen project van de grond te krijgen.
Sfeerimpressie ‘De Broederij’
Op weg naar onze lunch maken we een korte stop bij Ecodorp Zuiderveld, een duurzame leefgemeenschap in de wijk Zuiderveld in Nijmegen Noord. Er staan 3 rijtjes met huizen in een U-vorm om een gezamenlijke tuin. Er wonen zo’n 60 volwassenen en 30 kinderen in de sociale huurwoningen. De manier van bouwen is ecologisch en circulair en er wordt efficiënt omgegaan met water en energie. Toch spreekt het ons niet zo aan. Het is en blijft een stadswijk en wij zien ons ecodorp meer in het groen.
Sfeerimpressie ‘Ecodorp Zuiderveld’
Even verderop in Lent gaan we lunchen bij De Warmoes, een historische tuinderij. De naam verwijst naar warmoezeniers; de boeren die in de omgeving van de stad groenten en fruit kweekten en deze verkochten aan de stedelingen. Er worden hier meer dan 160 soorten onbespoten (bijzondere historische) groenten, fruit, kruiden en bloemen geteeld, met de hulp van vrijwilligers. Bijenvolken en scharrelende kippen maken de tuinderij compleet. Een deel van de oogst en de bloemen mag je zelf komen plukken. In het winkeltje/museum wordt ook huisgemaakte jam, chutney en siroop verkocht. Het is er heel leuk ingericht. In het plantseizoen verkopen ze duurzaam opgekweekte tuin- en moestuinplanten. We eten heerlijke soep, tosti’s en sandwiches in het zonnetje op het terras van het tuincafé. Daarna maken we nog een rondje door de hoogstamboomgaard en de moes- en pluktuin. Een hele mooie en inspirerende plek!
Sfeerimpressie ‘De Warmoes’
Na de lunch vertrekken we naar de laatste stop van deze dag: Strowijk Iewan in Lent. Hier staat het grootste strogebouw van Nederland. Iewan is een afkorting van ‘Initiatiefgroep Ecologisch Wonen Nijmegen’, die in 2009 opgericht werd. In samenwerking met de Woningbouwvereniging Gelderland, woningcorporatie Talis, bouwbedrijf Vastbouw en steun van gemeente Nijmegen en provincie Gelderland kon de droom gerealiseerd worden. De bouw startte in maart 2014 en duurde ongeveer een jaar. De toekomstige bewoners hebben zelf het houtskelet met stro opgevuld en de muren afgewerkt met leemstuc, hierbij geholpen door professionele bouwvakkers en vele vrijwilligers. De woningen vallen onder de sociale huurgrens, maar als je er wilt wonen moet je je er wel van bewust zijn, dat er meer van je wordt verwacht dan het betalen van de huur. Maar in een woongemeenschap is het niet meer dan normaal dat je je steentje bijdraagt. De gemeenschappelijke tuin en ruimtes worden gezamenlijk onderhouden en er is ook een gemeenschapsgebouw, De Kleine Wiel, waar een VoKo in gehuisvest is. Ook zijn er enkele werkruimtes te huur voor bewoners en mensen uit de buurt. De rondleiding was heel interessant. Wat we vooral in onze oren hebben geknoopt zijn de dingen die ze achteraf anders zouden hebben gedaan.
Sfeerimpressie ‘Strowijk Iewan’
Al met al een hele leuke dag, waarop we elkaar weer wat beter hebben leren kennen. We komen zeker nog een keer terug naar Nijmegen!
Je zou toch denken dat een gemeente die uitgeroepen is tot de ‘Groenste stad van Nederland’(2012) en de ‘Groenste regio van de wereld’(2014) een topplek is voor een woongemeenschap die zich wil inzetten voor duurzaam wonen en leven.
Bovendien, wie wordt er niet enthousiast van de ambities van de provincie Limburg? In de Omgevingsvisie en in het Beleidskader ‘Perspectief voor het landelijk gebied’ lezen we dat de Provincie flinke stappen wil zetten op het gebied van water, bodemkwaliteit, kwaliteit van het landschap, en leefbaarheid van het landelijk gebied. Heel erg mooie ambities!
Ons initiatief biedt een oplossing voor al deze ambities. We zorgen dat water beter kan worden opgenomen door de bodem, we verbeteren de biodiversiteit (en daarmee de kwaliteit van het landschap) en we zorgen voor sociale cohesie. Bovendien was het ons plan om een oude vervallen nertsenfarm met asbest om te turnen naar een groene oase met wat kleine woningen, een wadi en vooral veel bomen en struiken. Een win-win situatie voor gemeente, provincie en de omgeving zou je zeggen.
We hadden dus een locatie én een principeakkoord van de Gemeente Weert. En nu toch nog een soort van ‘nee’ van de Provincie ☹. De Provincie Limburg vindt ons initiatief mooi, maar onze beoogde locatie ligt teveel ingebed in het natuurnetwerk. Het gaat nog tot minstens voorjaar 2026 duren voordat de Provinciale Omgevingsverordening aangepast is. ☹
Dat maakt ons wel verdrietig. De teleurstelling is groot. Wéér vertraging. Ging klimaatverandering maar net zo traag als de ambtelijke molens. We blijven wel positief ingesteld en natuurlijk geven we onze mooie plannen niet op.
Daarom bij deze een oproep: we zoeken een nieuwe locatie.
Wie o wie wil graag gezellige en groene buurmannen en buurvrouwen? Welke toekomstige buren mogen we blij maken met soep van zelfgekweekte groente of een kop koffie met vijgentaart van vijgen uit eigen tuin/voedselbos?
Heb je suggesties? Laat het ons aub weten. We staan open voor kansen binnen en buiten de gemeente Weert.
‘Onze’ Ad, initiatiefnemer van Ecodorp Boekel en kerngroep lid van Ecodorp Hof van Weleert heeft het Duurzame Lintje 2024 gekregen. En dat is niet zomaar iets. Elk jaar krijgen zo’n 6000 mensen een koninklijke onderscheiding. Duurzame lintjes zijn veel zeldzamer, daarvan worden er maar drie per jaar uitgereikt. Eerder kregen Wubbo Ockels, Greta Thunberg, Marjan Minnesma, Prinses Irene en Frans Timmermans al het Duurzame Lintje.
En nu dus ‘onze’ Ad. Daar zijn we trots op! Eigenlijk zijn we vooral trots en onder de indruk van wat Ad (met Monique, en alle andere Ecodorpers in Boekel) bereikt heeft. Ecodorp Boekel is er gekomen, na jaren van doorzetten. Het is een proeftuin en een showroom met woningen die 98% circulair en grotendeels biobased zijn. De woningen zijn klimaatpositief want er is veel CO2 in opgeslagen. Ad heeft diverse keren zijn verhaal mogen doen op radio en tv.
Eigenlijk waren we al hartstikke trots op ‘onze’ Ad. En vandaag op deze duurzame dinsdag zijn we dus gewoon extra trots! Ad, super goed gedaan! Wow..
We zijn het helemaal eens met de jury die stelt dat jij deze onderscheiding bij uitstek verdient ‘wegens de aansprekende wijze en grote deskundigheid en volharding waarmee jij je hebt ingezet voor de totstandkoming van Ecodorp Boekel. Daarmee heb je een belangrijke bijdrage geleverd aan het verduurzamen van de samenleving’.
Op zaterdag 24 augustus zijn Andrea en ik namens Ecodorp Hof van Weleert naar de door Marjolein Jonker georganiseerde initiatiefgroepenbijeenkomst in het DemoParkNL in Almere gegaan.
Een inspirerende meeting met gelijkgestemden: Tiny house projecten of beter gezegd klein wonen projecten in aanbouw, of gerealiseerd. Een drietal kartrekkers van drie bekende succesvolle projecten namen de aanwezigen mee in hun proces van idee tot realisatie, de groepsvorming, de organisatie, de valkuilen, de ups en downs, de lange adem, de do’s en don’ts. Boeiende sprekers van TinySinneblom in Gorredijk, Tiny Altena in Almkerk en Op de Bees in Schimmert.
In de korte pauze werden er weer waardevolle contacten gelegd, want ja: we leren van elkaar en delen kennis met elkaar. Zo fijn om samen te sparren over een nieuwe woonvorm die op papier door veel gemeenten gepromoot wordt, ook door provincies, maar in de praktijk zo nieuw is dat overheden over elkaar heen buitelen en niet echt weten hoe. Die wetenschap en de vastberadenheid van de initiatiefnemers heeft geleid tot een soort we doen het zelf wel houding, wat een enorme kennis door initiatiefnemers heeft opgeleverd in het doolhof van de Nederlandse (steeds veranderende) regelgeving. Samenwerking met experts op juridisch of bouwbegeleiding gebied levert weer een klein netwerk op van procesbegeleiders dat de kans van slagen vergroot.
Marjolein Jonker vertelde dat uit onderzoek blijkt dat 1/3 van de Nederlanders aangeeft heel graag klein te willen gaan wonen, dichtbij de natuur, duurzaam en vooral samen in een soort zelf opgezet wijkje. Sociaal duurzaam. Kan dat in Nederland? Ja, steeds meer gemeenten steken hun nek uit en faciliteren Pilotprojecten, veelal op tijdelijke basis met een soort proeftijd en evaluatie na 10 jaar. Als alles ok verloopt dan kan er nog 5 of 10 jaar verlenging van de woonvergunning volgen.
Vraagstukken als kan je dat dan financieren? Triodos bank was ook aanwezig en sprak dat er mogelijkheden zijn en dat zij met o.a. de Rabobank en de Duitse GLS bank samen optrekken om deze projecten te financieren. Coöperatieve verenigingen zijn daarbij in de huidige Nederlandse wetgeving juridisch moeilijk, maar ja de GLS doet het al decennia met succes in Duitsland, dus waarom niet in Nederland? Hier zal de Nederlandse wetgeving een mogelijkheid aan moeten gaan bieden op korte termijn want de vraag is groot. Er is een groeiende markt zeg maar.
Banken willen zekerheid. En dat is een punt waarover de sprekers uitlegden hoe zij dat geregeld hebben. Veelal koophuisjes op erfpachtgrond van de gemeente. Dat geeft vertrouwen voor een bank, immers de gemeente staat borg. De bewoners gaan zelf een hypothecaire lening aan voor hun huisjes.
Als je sociaal duurzaam wil zijn dan plan je ook een deel sociale huurhuisjes in. Woningcorporaties daarin betrekken brengt een hoop kennis, ervaring en ook financiële zekerheid in. Maar ja de vraag is of het wel wijs is qua groepsbinding en veiligheid als de ‘grote’ woningcorporatie bepaalt wie de huurders zijn en ze dus niet via de ‘ballotage commissie’ van de woongroep geselecteerd worden?
Klinkt streng een ballotage maar daar werd ook uitvoerig over gesproken. Samen heb je een visie en een missie vastgelegd. In statuten en huishoudelijk reglement. Daar ga je samen voor en dat heb je samen zo afgesproken. Het is meteen een levenswijze waar het niet alleen gaat over wonen, maar ook samen zorg dragen voor elkaar, samen zorgen voor het land en de natuur. Dat betekent ook dat je daar actief in bijdraagt. Het succes van het project is afhankelijk van de mensen die daar samen aan werken. It’s a way of living en dat moet je wel echt willen en kunnen.
Als kartrekker van Ecodorp Hof van Weleert zag en hoorde ik bevlogen mensen spreken die net als ik al vijf tot zes jaar heel hard werken om het voor elkaar te krijgen. Doorgaan als een kerngoep uit elkaar valt door een tegenvaller, doorgaan en opnieuw beginnen, nieuwe kerngroep, nieuwe locatie, opnieuw beginnen, weer een nee en weer uiteenvallen van de kerngroep. Opstaan en doorgaan, derde kerngroep en dan blijkt dat drie keer scheepsrecht is: met de derde kerngroep komt het uiteindelijk groene licht en begint het CPO project pas echt! De realisatiefase.
Nou dat geeft hoop, wij zitten in de derde kerngroepfase 🙏🍀
Gedurende de bijeenkomst hebben Andrea en ik elkaar regelmatig lachend aangekeken bij de vragen die gesteld werden en de antwoorden die gegeven werden. Tjee wat hebben wij het op alle vlakken goed voorbereid en geregeld. In de gesprekken na de presentaties bleek dat ook door de mensen die naar ons toe kwamen, projecten in realisatiefase die nu tegen zaken aanlopen die wij al geregeld hebben. Dat heeft me geraakt en gesterkt; wij zijn op de goede weg en zoals Marjolein en anderen zeiden zijn wij eigenlijk projectontwikkelaars en dan wel autodidact vanuit wilskracht en overtuiging. Zonder winstoogmerk. We vergaren zelf de kennis en helpen de overheden daarmee. Al moet je dat voorzichtig aanpakken want de ambtenaren moet je zeker niet de les gaan lezen en geduld, begrip en berusting dat tijd schijnbaar relatief is, is daarbij cruciaal voor de slagingskans.
Buiten dan het hele proces qua regelgeving heb je ook te maken met de buurt waarin je het project wilt realiseren. Het helpt enorm als je van minuut één de buurt erbij betrekt, wat ook de meeste initiatiefgroepen hebben gedaan en doen. Draagvlak, goed luisteren, meebewegen, aanpassen en overeenkomen.
En dan nog: als het dan uiteindelijk tot een omgevingsvergunning of bestemmingsplan komt, komen er bezwaren. Meebewegen. Geduld, in contact blijven en aanpassen. Vertraging, naar de rechtbank, naar de snelle voorzieningen rechter, bezwarencommissie, ja dat krijg je ook nog voor de kiezen als je denkt dat je er al bent.
De statistieken leren ons dat wereldwijd op dit moment 10% van de initiatieven uiteindelijk gerealiseerd wordt. 90% mislukt door uitputting en uiteenvallen van de kerngroep na de zoveelste tegenvaller.
We hebben vandaag gezien dat het ook heel snel kan gaan als een gemeente echt er voor gaat en een klein wonen initiatief faciliteert en helpt in het doolhof van regelgeving. Als de gemeenteraad in een visie heeft uitgesproken nieuwe woonvormen te ondersteunen en te beginnen met een Pilotproject en dat er dan er echt iemand op gezet wordt die de taak heeft te faciliteren dan kan het snel gaan.
Getuige initiatief Op de Bees in Schimmert gemeente Beekdaelen. In slechts drie jaar van plan tot realisatie. Chapeau gemeente Beekdaelen hoe jullie dit hebben aangepakt.
Persoonlijk, gezien mijn ervaringen, had ik de moed al bijna opgegeven in de Provincie Limburg.
Paul Bausch, initiatiefnemer Ecodorp Hof van Weleert
Persoonlijk, gezien mijn ervaringen, had ik de moed al bijna opgegeven in de Provincie Limburg. Mijn Limburg waar ik ben geboren en getogen, waar we een Gouvernement hebben in plaats van een Provinciehuis en een Gouverneur in plaats van een Commissaris van de Koning. Een oud Partijgenoot van me, onbereikbaar. In Limburg is de gemeente de eerste overheid en aanspreekpartner. Het is ongewenst als initiatief om met de hogere overheid, de Provincie te spreken, er wordt steevast doorverwezen naar de gemeente. En de Gemeente doet haar werk en best en geeft na overleg met en goedkeuring van de Provincie uiteindelijk een Principeakkoord op het initiatiefplan af. Feest! Totdat er net daarna een nieuw Provinciebestuur aantreedt, er een andere wind waait en het Principeakkoord van tafel wordt geveegd.
Kan je weer opnieuw beginnen? Word je uitgenodigd door de Provincie Brabant die het initiatief graag wil binnenhalen. Eh Brabant?
Het land waar het licht altijd brandt? De mensen rechttoe, rechtaan zijn?
Ach, binnenkort hebben we toch uiteindelijk een gesprek met de welwillende wethouder van Weert en de verantwoordelijke gedeputeerde van de Provincie Limburg. Na een afgelasting en weer twee maanden vertraging, ach ja het went ook wel, mañana mañana, de zuidelijke slag.
Misschien een gekke wensdroom; hoe mooi zou het zijn als bij dat gesprek de Gouverneur, een hele aimabele Brabander, aanwezig zou kunnen zijn.
Ecodorp Hof van Weleert, het eerste Ecodorp van Limburg! Wij zijn er klaar voor, het bestuur van Limburg ook?
TIP VOOR BESTUURDERS EN AMBTENAREN!
Op 10 september organiseert Testlab nieuwe natuur en klein wonen een bijeenkomst voor provincie – en gemeenteambtenaren. Wij kunnen meehelpen om te zorgen dat zoveel mogelijk ambtenaren van gemeenten en provincies met interesse in Tiny Houses en de functiecombinatie nieuwe natuur en klein wonen gaan deelnemen.
Bijeenkomst ‘Functiecombinatie in het landelijk gebied’
Op 10 september is er een bijeenkomst over het combineren van functies – duurzame landbouw, natuur en kleinschalig wonen – in het landelijk gebied. Deelnemers zijn ambtenaren ruimtelijke ordening, natuur, landbouw en/of wonen bij gemeenten en provincies.
Achtergrond. Nederland is een klein land. Dat leidt al snel tot concurrerende claims om ruimte. Er is ruimte nodig voor de landbouw, voor nieuwe woningen, voor natuur en recreatie. Eén van de centrale pijlers van de Nationale Omgevingsvisie is dan ook ‘Meervoudig gebruik boven enkelvoudig gebruik’. Functiecombinatie maakt efficiënt gebruik van de beschikbare ruimte door kleinschalige bewoning te integreren met natuurinclusieve landbouw. Dit heeft in diverse voordelen:
• Duurzaam verdienmodel voor agrarisch ondernemers: door landbouw te combineren met kleinschalige bewoning, kunnen boeren aanvullende inkomsten genereren.
• Biodiversiteit en stikstof: de combinatie van functies kan helpen de stikstofuitstoot te verminderen en de biodiversiteit te verhogen.
• Duurzame woonoplossingen: kleinschalige woonprojecten zoals tiny houses bieden een interessante en betaalbare toevoeging aan de woningvoorraad,
Inmiddels zijn er tientallen boeren en landeigenaren die dergelijke plannen ontwikkelen. De rol van gemeenten en provincies is hierbij cruciaal, gezien hun verantwoordelijkheid voor ruimtelijke ordening.
Eerder vertelde wij op deze plek al over de voorbereidingen aan “ons” natuurbelevingspad rondom de Haanheuvelweg. Na het ophangen van de nestkastjes en het inzaaien van de bermen was het afgelopen weekend tijd om de informatiepaaltjes te plaatsen.
Dat was best zwaar werk, maar gelukkig waren we met velen. Het gaat om vijf houten paaltjes waar informatiebordjes op zijn geschroefd.
Door middel van de paaltjes worden wandelaars aangespoord om zich heen te kijken, te voelen, te ruiken en uit te rusten. Door de QR-codes te scannen krijg je achtergrondinformatie over het gebied. Ook zijn er op deze manier vogelgeluiden te beluisteren. Zo wordt je geholpen om vogels te herkennen en je (meer) bewust te worden van de flora en fauna om je heen.
Nadat al het werk gedaan was, was het natuurlijk tijd voor de opening! In het bijzijn van buurtbewoners, vrienden en andere geïnteresseerden, werd het eerste paaltje door Rudy Nordhausen onthuld. Hij sprak daarbij wijze woorden over het belang van biodiversiteit en de heilzame werking van de natuur.
De natuur ingaan zorgt ervoor dat je je gelukkiger voelt en het vermindert het risico op allerlei ziektes. Bovendien is het ook nog eens gratis!
Rudy Nordhausen
We hieven ons glas gevuld met vlierbloesemlimonade en wandelden vervolgens gezamenlijk het pad.
Wil jij ook de wandeling Rondje Haanheuvel maken en met andere ogen kijken naar de Weertse natuur? De wandeling start op de hoek van de Breijbaan en de Spechtebaan. Naast het houten bankje vind je de eerste informatiepaal. Volg de witte pijlen om de hele route te lopen. Het Rondje Haanheuvel is ongeveer 2 kilometer lang.
Wij zijn supertrots op deze gezamenlijke inspanning! Wij willen de buurtbewoners en alle andere betrokkenen hartelijk bedanken. Het Natuurbelevingspad is mede mogelijk gemaakt door de Rabo Coöperatieve Duurzaamheidsbijdrage.
Op Zondagmorgen 2 juni zijn we met zijn vijven met ons kluskloffie aan naar Ecodorp Klein Oers in Veldhoven gegaan. Zij zijn nu volop bezig met de afbouw van hun 40 biobased huisjes en kunnen daarbij altijd wel wat hulp gebruiken van gelijkgestemden. Het was mooi droog weer en de ontvangst van de toekomstig bewoners van Klein Oers was hartverwarmend. Na een kopje thee/koffie en een rondleiding door het Ecodorp in afbouwfase was het tijd voor de werkinstructies.
Andrea, Natasja en Karin gingen aan de slag in een paar huisjes om plafonds af te plakken zodat de leemstucer de volgende week aan de slag kan.
Ruud en Paul gingen in een paar huisjes aan de slag om de binnenwanden die op plekken nog niet af waren te bekleden met Fermacell platen en ontbrekende stukken Metisse isolatie aan te vullen. Daarbij kregen ze alle hulp van de mede-klussers en ‘bouwopzichter’ van die dag Ad.
Rond het middaguur was het tijd voor de lunch aan de lange picknicktafel. Iedereen had gezond en lekkers meegebracht wat werd gedeeld. We maakten nader kennis met elkaar en de tijd blijkt weer relatief als je zo samen in een mooie Ecodorp bubbel ervaringen met elkaar deelt.
Na de lunch gingen we nog een paar uurtjes aan de slag en hebben we een heel klein steentje kunnen bijdragen aan het vele werk wat de bewoners van Klein Oers samen nog te verzetten hebben en al hebben gedaan. Wauw!
Wat een fijne mensen en wat een fijne doe-dag samen weer.
Op Zaterdag 18 mei is er weer hard gewerkt aan de volgende stap van het Natuurbelevingspad. We zaaiden bermen in met bloemen voor insecten. Dit doen we om de biodiversiteit te versterken en te zorgen voor meer voedsel voor o.a. bijen. De (wilde) bijen in Nederland hebben het zwaar. Er zijn steeds minder wilde bloemen en planten waar ze voedsel vandaan kunnen halen. Er wordt namelijk te veel en te vroeg in het jaar gemaaid. Vandaar ook landelijke acties als “Maai Mei niet”.
Omdat er minder eten is, zijn er ook steeds minder wilde bijen en worden er minder bloemen bestoven. Dit is een neerwaartse spiraal die doorbroken moet worden.* Gelukkig kan iedereen daar heel eenvoudig een bijdrage aan leveren door in het voorjaar niet te maaien of “onkruid” weg te halen. Juist deze inheemse planten zijn heel waardevol voor insecten en andere dieren.
Langs de Haanheuvel zaaiden we een wild bloemenmengsel met daarin onder andere Klaproos, Korenbloem, gele Ganzenbloem, Bolderik, Ridderspoor, Zeepkruid en Kamille.
Buurman Bert freesde tussen de brandnetels (waardplant) een strook grond los en wij bewerkten met harken de grond na.
Zwaar werk in de volle zon zorgde voor stevige trek. De goed belegde broodjes werden zeer gewaardeerd.
Bij de poel in het naastgelegen bosje maakten we op een zonnig plekje een composthoop van maaisel voor ringslangen. Die kunnen daar eitjes in gaan leggen. Een hele goeie tip buurtbewoner Tom die de hele dag actief heeft meegeholpen!
Rond de paddenpoel werd aan het einde van de middag ingezaaid.
Tenminste één van de nestkastjes die we een paar maanden geleden op hebben gehangen is bezet door koolmezen. Pa en ma koolmees vlogen af en aan om de luid tjilpende kleintjes voeren. Prachtig om te zien en te horen.
Het was weer een geslaagde én heel gezellige natuurwerkdag! Aan het einde van de dag ging het regenen, waardoor de zaden hopelijk snel zullen ontkiemen.
(*) Bijen en hommels zijn belangrijk voor de natuur en ons voedsel. Ze bestuiven bloemen en gewassen en honingbijen maken honing. De laatste jaren sterven er meer bijen dan normaal. Bijensterfte komt door te weinig aanbod van bloemen, het gebruik van pesticiden (in het bijzonder neonicotinoïden), ziektes en parasieten. Bron: Milieucentraal
De eerste bewoners op de Haanheuvelweg kunnen hun intrek nemen. En dat zijn niet wij, de mensen, maar de vele vogels waarvoor we huisjes hebben opgehangen. Vandaag hebben we met een groep enthousiaste vrijwilligers 29 (!) nestkasten opgehangen langs het natuurbelevingspad. Hiermee hopen we de soortenrijkdom en daarmee de biodiversiteit te vergroten. Vogels die hun intrek nemen in de eiken kunnen meehelpen de processierups te bestrijden.
In de ochtend hebben we de verschillende soorten huisjes uitgestald en heeft Hans van de IVN Vogelwerkgoep verteld welk type kastje geschikt is voor welke vogel. Zo leerden we dat een winterkoning van een beschut plekje houdt mét uitzicht en dat zijn nestkastje daarom een brede opening heeft.
De boomkruiper kruipt langs de boom omhoog om daarna het huisje in te gaan. Vandaar dat de opening aan de zijkant tegen de boom aan zit. Bij een ander vogelhuisje moesten metalen plaatjes rond de opening worden geplaatst, zodat de specht de opening niet groter kan maken.
Daarna zijn we samen aan de slag gegaan. We hebben kastjes opgehangen voor o.a. mezen, roodborstjes, boomkruipers en vleermuizen.
Tijdens de lunch begon de zon heerlijk te schijnen en de vogels kwetterden er vrolijk op los.
Toen we klaar waren zagen we de eerste koolmees al een kastje inspecteren. Over een paar maanden hopen we veel activiteit aan te treffen.
Het was een leuke en leerzame werkdag! Dank aan allen die geholpen heeft en speciale dank aan buurman Bert met al het gereedschap en handige ladders.
Deze eerste werkdag aan het natuurbelevingspad ‘Rondje Haanheuvel’ is mede mogelijk gemaakt dankzij een duurzaamheidsbijdrage van de Rabobank. Zie ook https://weleert.nl/2024/01/22/januari-feestmaand/