Oude nertsenfarm omvormen tot een ecodorp gaat niet zomaar

WEERT
Door Erwin Schmidt

Als alleenstaande, werkende moeder heb ik lang op de automatische piloot geleefd. Zo’n tien jaar geleden dacht ik: wil ik zo doorgaan? Ik wilde ontspullen, niet alleen maar werken om allerlei dingen te kunnen bezitten. Ik ging me verdiepen in permacultuur en biodiversiteit en zou graag in een ecologisch, van stro gebouwd huis wonen. Dat lukt mij niet in mijn eentje. Toen hoorde ik van het Hof van Weleert”, vertelt de 55-jarige, oorspronkelijk uit Reuver afkomstige Andrea van Dijk.
Ze is een van de twaalf beoogde bewoners (onder wie drie kinderen) van het ecodorp, dat zou kunnen verrijzen aan de Haanheuvelweg in Weert. „Het was de bedoeling dat we op dit moment aan het bouwen zouden zijn”, zegt initiatiefnemer Paul Bausch (59). Hij wil er zelf gaan wonen met zijn partner Natasja Kornet.

Footprint
„Ik heb altijd in deze omgeving gewoond en ben opgegroeid met de natuur. Iedere dag wandel ik wel tien kilometer en ik heb hier de biodiversiteit achteruit zien gaan. Er moet iets gebeuren en ik denk dat je onderop moet beginnen met het verkleinen van je eigen footprint”, vertelt Bausch. Wonen in en met de natuur is zijn ideaal: in ecodorp Hof van Weleert.

„Tijdens een lezing in 2019 van Marjolein Jonker, ambassadeur van de tiny house-beweging, stak ik in de bieb van Weert mijn vinger op en vroeg het publiek wie er in een ecodorp zou willen wonen”, zegt Bausch. Met twintig enthousiastelingen begon daar het traject. Het idee is tien ecologische, sociale huurhuizen te bouwen van zestig vierkante meter groot in de vorm van een hofje. Acht voor vaste bewoners en twee huisjes voor wie even op adem wil komen op een rustige plek. „Bijvoorbeeld om te herstellen van een burn-out”, zegt Van Dijk. De bewoners zetten samen een voedselbos op en verbeteren de biodiversiteit in de omgeving.

Toestemming
De gemeente Weert pakte het idee als kansrijk project op, ondanks een gevoelig punt in het plan. Er zou toestemming van de provincie moeten komen om te mogen wonen in een stukje buitengebied.

„In augustus is alles geparkeerd”, zegt Bausch. „Sinds de Provinciale Statenverkiezingen van maart vorig jaar waait er een andere politieke wind.” De BoerBurgerBeweging werd de grootste partij. Ontwikkelingen in het buitengebied zijn zo nog meer onder het vergrootglas komen te liggen. „Wij willen iets nieuws doen, iets dat er nog niet is. Dat moet je dan wel goed uitleggen. We hopen dat we daarvoor de kans krijgen”, zegt Bausch.

„Het is onbekend wat een ecodorp eigenlijk is. Het gaat om veel meer dan alleen wonen”, legt hij uit. „We willen de bodem en de kwaliteit van het landschap verbeteren, het sociale leven in het buitengebied ondersteunen, de biodiversiteit verbeteren en perspectief bieden voor boeren die willen stoppen.”

Wij willen iets nieuws doen, iets dat er nog niet is. Dat moet je dan wel goed uitleggen.

Van Dijk en Bausch laten de locatie zien waar hun ecodorp zou moeten komen: een al twintig jaar leegstaande nertsenfarm. „Een hoofdpijndossier voor de eigenaar en de gemeente”, zegt Bausch. Honderden meters aan stalruimte met 750 vierkante meter aan inzakkende asbestdaken liggen er tussen het groen verscholen. „Er is nooit een nieuwe
bestemming voor gevonden.”

Hof van Weleert wil het terrein aankopen en saneren om er het ecodorp te vestigen. Het gebied dat bebouwd mag worden zal daardoor met driekwart afnemen. Om de kansen te vergroten dat het ecodorp er mag komen, wordt ook sanering van een tweede nertsenfarm van dezelfde grondeigenaar nu in één plan opgepakt. Het is de bedoeling dat de twee locaties hun
bestemming van intensieve veeteelt dan verliezen.

Bausch werkt zeker drie dagen per week aan het verwezenlijken van zijn droom. De overige beoogde bewoners van het ecodorp helpen een tot twee dagen per week mee. Noodzakelijke onderzoeken naar de bodem, de akoestische gevolgen, de flora en fauna en het maken van een ‘inpassingsplan’ voor het ecodorp zijn een serieuze klus. En de uitkomst blijft nog altijd onzeker. Bausch: „Als het hier niet mag, gaan we het ergens anders proberen. We houden hoop dat het goed komt.”